Leg een natuurlijke vijver of poel aan
Kleine vijver in een tuin.
Heerlijk aan de rand van je eigen natuurlijke poel of vijver uitrusten en genieten van de libellen die over het water heen vliegen. Kijken naar vogels die er komen drinken en vol verbazing constateren dat bepaalde kleine dieren die in het water leven zoals bootsmannetjes die op zijn kop zwemmen onder water, wie wil dat nou niet?
Een vijver in je tuin is niet alleen mooi, het heeft ook allerlei voordelen. Water zorgt voor verkoeling op hete dagen, biedt de mogelijkheid regenwater lokaal op te vangen en is een leefgebied, drinkplek of voortplantingsplaats voor dieren. Al dit leven in een tuinvijver zorgt er bovendien voor dat muggenlarven geen kans krijgen om zich in grote aantallen te ontwikkelen. Ook daar worden wij blij van. Past er in jouw tuin een minivijver of een grote vijver?
Aanleggen van een minipoel
Een minipoel aanleggen kan al vanaf 6 m2. Het IVN heeft hiervoor een speciaal 'Tuiny Poel' pakket samengesteld. In deze minipoel worden waterplanten gezet die thuishoren in Nederland. Doordat deze planten dieren aantrekken die in Nederland voorkomen, is dit goed voor biodiversiteit. Er zijn planten voor het waterdeel en voor de randzone. Daarnaast is er een aanleginstructie aanwezig om binnen 1 dag jouw eigen poel aan te leggen in je tuin.
Aanleggen van een grotere vijver of poel
Als je kiest voor een grotere natuurlijke vijver of poel, komt daar wat meer werk bij kijken. Het begint met het vinden van een geschikte plek. Een plek waar er niet teveel blad in kan vallen, waar zonlicht op schijnt, maar waar ook gedeeltelijk schaduw komt. Met touw kun je de contouren afzetten in de vorm jij graag wilt. Van buiten naar binnen graaf je de vijverkuil. Maak hierin verschillende verdiepingen. Het diepste punt is minimaal 80cm en de ‘moeraszone’ aan de rand is 10-20 cm diep. Door de onregelmatige vorm van de vijver ontstaan er ook veel verschillende ‘groeiplekken’ voor planten aan de waterkant.
Een vijver kan zonder folie worden aangelegd door te graven tot aan het grondwaterpeil. Niet overal is dat mogelijk. Omdat het stedelijk gebied van Weert zich op hoger gelegen zandgronden bevindt, is het raadzaam met folie te werken. Plaats de folie, graaf geulen op de plek van de randen van de folie en graaf deze dicht. Hier bovenop kun je grond en stenen plaatsen. Vul de vijver met leidingwater. Regenwater is te zacht en te zuur. In grondwater zit vaak teveel ijzer. Schep uit een gezonde vijver of watergang in de buurt een paar emmers water zodat de vijver de juiste bacteriën krijgt voor een gezonde opstart van de vijver.
Plaats door jou gekozen planten binnen 24 uur. Kies voor veel verschillende planten in de vijver. Een natuurlijke vijver heeft zo geen pomp nodig omdat de planten en dieren die erin leven, ervoor zorgen dat de waterkwaliteit in balans blijft. Om deze balans te kunnen handhaven is het van belang geen vissen uit te zetten. Indien er op natuurlijke wijze vissen in de vijver komen zoals dat kan gebeuren via de poten van vogels die de eitjes meenemen, is dat niet erg.
Kleinschalige alternatieven
Heb je geen plaats of tijd voor een minivijver of een grote vijver in jouw tuin? Vang dan regenwater op in een regenton en gebruik het om planten in de tuin water te geven. Ook kun je een (zinken) teil of grote bak neerzetten, deze vullen met water en daar een paar planten in een vijvermandje in plaatsen.
Aandachtspunten bij het aanleggen van een vijver of poel
Kies planten van een natuurlijke kwekerij die zich richt op wilde planten die in Nederland in de vrije natuur thuishoren. Deze kwekerijen gebruiken geen chemische meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Dit voorkomt uitspoeling van ongewenste meststoffen naar grond- en oppervlakte water en voor gifvrije planten zodat de insecten die hieruit nectar komen eten er niet ziek van worden of dood van gaan. Deze planten dragen daardoor écht bij aan biodiversiteit. Kies verschillende soorten planten voor de diepe delen (bijvoorbeeld drijfplanten), de moeraszone en de drogere oeverzone.
Zet geen vissen uit. Deze eten kikkervisjes op en zorgen ervoor dat de vijver eerder troebel wordt. In een natuurlijke vijver worden geen dieren uitgezet, de gewenste dieren komen er vanzelf op af. Wil je een waterval of stroompje aanleggen? Dan heb je een pomp nodig. Zorg ervoor dat de pomp dichtbij de waterval ligt, zodat het water niet uit de hele vijver gepompt hoeft te worden.
