Warmte- / koudeopslag in bouwmaterialen

Last van kou of warmte? Je kunt natuurlijk technische maatregelen treffen. Bijvoorbeeld door koeling en verwarming van je woning door het aanbrengen van een warmtepomp, het aanzetten van de airco of het planten van een strategisch geplaatste boom. Maar je kunt ook je huis voor je laten werken in de strijd tegen de hitte of kou. Hoe? Door bouwmaterialen te kiezen met speciale eigenschappen. 

Bouwmaterialen die warmte vasthouden 

Sommige bouwmaterialen zijn goed in het opnemen van warmte en kunnen deze een periode vasthouden. Afhankelijk van de temperatuur in de ruimte wordt de warmte of kou later weer afgegeven via het oppervlak van het materiaal. Dat werkt als volgt: steenachtige materialen zoals beton, kalkzandsteen of kalkhennepbeton hebben een hoge thermische massa. Dat is een technische term voor het opnemen en afstaan van warmte, waardoor er een soort thermische accu wordt opgeladen bij warme temperaturen. Deze warmte wordt weer afgegeven in de koudere nacht, waardoor het in de ochtend in theorie weer koeler is in een gebouw. De combinatie met nachtventilatie, waarbij warme lucht 's nachts wordt afgevoerd is hierbij wel belangrijk. 

Voorbeelden zijn kalkhennepmuren, het gebruik van leemstuc op de muren en betonkernactivering, waarbij betonnen wanden of vloeren zorgen voor de opname van warmte en het langzaam afstaan van dezelfde warmte tijdens koudere periodes. 

Koelingsbuizen in verdiepingsvloer 

Een veel toegepast voorbeeld van een systeem dat op deze manier werkt, is het verwerken van koelingsbuizen in de betonvloer van de verdiepingsvloer. Door hier koud water van rond de 20 graden doorheen te laten stromen, zal de betonvloer sneller warmte uit het huis kunnen opnemen en zo voor verkoeling in huis zorgen. Deze techniek wordt ook wel eens een klimaatvloer genoemd. Klimaatvloeren zijn gebaseerd op eeuwenoude thermische eigenschappen die we vandaag nog steeds in kerken en kathedralen aantreffen. Deze monumenten zijn aangenaam koel in de zomer en in de winter niet écht koud. 

Minder energie gebruiken door bouwmaterialen slim in te zetten 

Het benutten van de eigenschappen van bouwmaterialen zorgt ervoor dat minder energie voor de verwarming of koeling van de woning nodig is en er toch een prettige gevoelstemperatuur aanwezig is in je huis. Het effect is afhankelijk van de soort en de hoeveelheid materiaal die wordt gebruikt.  

Aandachtspunten bij het gebruik van bouwmaterialen die warmte of koude opslaan 

Wil je de thermische massa van bouwmaterialen gebruiken, zoek dan vooral naar steenachtige materialen zoals beton, kalkzandsteen, baksteen of kalkhennepbeton. De combinatie met nachtventilatie is heel belangrijk, anders blijft de warmte alsnog in huis hangen en heb je niets aan de voordelen van de materialen. Laat je goed voorlichten door een architect en/of een bouwfysicus wanneer je deze technieken actief wil inzetten.