Je woning koelen
De zomers worden steeds warmer onder invloed van klimaatverandering. Zeker in goed geïsoleerde woningen kan de temperatuur in hete zomers hoog oplopen en de warmte is nog niet zomaar uit je woning als het ‘s avonds koeler wordt. Zorgen dat de zonnewarmte niet binnenkomt, is een van de belangrijkste manieren om oververhitting tegen te gaan. Dat scheelt ook meteen een hoop energie, omdat je niet in de weer hoeft met een energievretend koelsysteem.
De gemakkelijkste manier om hitte tegen te gaan, is het plaatsen van zonwering aan de zonzijde oost, zuid en west. Dit zijn ook de plekken waar vaak grotere ramen geplaatst worden vanwege het zonlicht in de winter, maar in de zomer wordt het warm. De keuze is reuze. Kies je voor simpele screens die je op de kozijnen kunt plaatsen of voor een volledig elektrisch systeem geïntegreerd in de muren? Denk ook aan screens op dakramen, door de schuine stand van dakramen komt er veel warmte binnen. Je kunt ook kiezen voor een overstek in plaats van screens. Dit is een uitstekend stuk dakrand waardoor de hete zomerzon tegengehouden wordt.
Een andere minder toegepaste vorm van warmte naar buiten brengen is (zomer)nachtventilatie. Door 's nachts te ventileren kan een huis gemakkelijker worden gekoeld met gratis koude buitenlucht. Of plaats een natuurdak om je woning beter te isoleren en de warmte buiten te houden.
Wil je naast koelen ook een mooi uitzicht naar de tuin en/of bijdragen aan de natuur in je tuin? Plaats dan een grote boom of een serie leibomen in de buurt van ramen op de warme kant. De bomen zorgen voor verdamping van vocht wat de hitte in de tuin in de zomer tegengaat. Dit zorgt ook voor minder hitte in huis!
Ga je toch voor een technische oplossing, dan kun je deze vinden in een bodemkoelsysteem waarbij ventilatielucht door diepe bodembuizen in de tuin wordt gevoerd en zo de woning afkoelt.
Lichtgekleurde materialen gebruiken aan de buitenkant van je woning
Heb je je voeten wel eens gebrand aan de mooie donkere tuintegels van familie of vrienden? Dan heb je al ervaren wat de kleur van oppervlaktes doet met het toevoegen van hitte. Donkere kleuren absorberen zonlicht. Dat wil zeggen dat de invallende lichtstralen worden tegengehouden en verdwijnen (of opgeslagen worden) in het voorwerp. Hierdoor voelen de stenen heet aan. Je kunt je voorstellen dat ook de tuin en het huis hierdoor opgewarmd worden.
Bij lichtgekleurde materialen werkt een ander principe. Lichte oppervlakten reflecteren namelijk zonlicht. Bij reflectie worden de invallende lichtstralen teruggekaatst. Hierdoor voelen witte of lichtgrijze tuintegels veel minder heet aan dan hun zwarte broertjes. Gevolg: minder hitte in de tuin en in huis! Bij het ontwerpen van je woning kun je handig gebruik maken van dit principe door lichtgekleurde materialen te plaatsen aan de buitenzijde van je woning. Bijvoorbeeld door een lichtere kleur baksteen te kiezen of te gaan voor wit stucwerk.
In de tuin kun je reflectie van zonlicht opwekken door horizontale delen (zoals terrassen en grind op het dak) van iets wits te voorzien. Denk aan de genoemde lichte tegels, wit grind op de oprit, een weerspiegelende vijver en lichtgekleurde dakmaterialen. Een terracotta rood dak doet al veel ten opzichte van een zwarte dakpan. In hete periodes zorgt dit gemiddeld voor lagere temperatuur in je woning. Bij lichte kozijnen is er nog het bijkomende voordeel dat je minder onderhoud hoeft te doen dan bij donkere kozijnen.
Nachtventilatie
Zorgen dat de zonnewarmte niet binnenkomt, is dan een van de belangrijkste manieren om oververhitting tegen te gaan. Maar het is ook belangrijk om de warmte uit de woning te krijgen. Een makkelijke manier om dit te doen is nachtventilatie of zomernachtventilatie. Dit is een vorm van passieve koeling en kost geen energie. Door 's nachts te ventileren, kan een huis gemakkelijker worden gekoeld met gratis koude buitenlucht. Het is dan wel belangrijk dat er de mogelijkheid is tot ventilatie en dat er ‘trek’ door het huis kan ontstaan.
Wil je zomernachtventilatie toepassen, zorg er dan voor dat de ramen open kunnen ’s nachts. Ook is het belangrijk dat er ‘trek’ door het huis mogelijk is. Bij voorkeur heb je op het hoogte punt in het huis een trekgat of een raampje dat open kan, waardoor de warme lucht als het ware naar boven getrokken wordt. Dit is de schoorsteenwerking. Hierdoor wordt warme lucht sneller uit het huis getrokken in de koudere nachturen. Zorg ervoor dat je ventilatiesysteem zo geregeld kan worden dat nachtventilatie door het openzetten van ramen of trekschoorstenen ook mogelijk is.